SI TË KENI NJË FUSHATË TË SUKSESSHME?

Ekoaktivizmi Komunikimi dhe fushatat SI TË KENI NJË FUSHATË TË SUKSESSHME?

Përcaktimi i termit fushatë

Fushata është një grup aktivitetesh, teknikash dhe taktikash të planifikuara që synojnë një grup të caktuar njerëzish për të arritur një qëllim të caktuar, brenda një periudhe kohore të paracaktuar.

Për të krijuar një fushatë të suksesshme, duhet të udhëhiqeni nga disa hapa:

Hapi 1: Cilat janë qëllimet e fushatës suaj?

Për t’i përcaktuar qëllimet e fushatës suaj, duhet t’i përgjigjeni pyetjes: Çfarë duam të arrijmë me këtë fushatë?

Për shembull, nëse problemi i përcaktuar është: Banorët e komunës Imagjinare nuk kanë kosha të mjaftueshëm të mbeturinave dhe mbeturinat i hedhin në deponi ilegale.

Qëllimi i fushatës do të jetë: Ngritja e vetëdijes publike të banorëve të komunës Imagjinare për pasojat e deponimit jo të duhur të mbeturinave.

Mbani në mend se qëllimi kryesor i fushatës është i pamatshëm, domethënë në fund është e vështirë të vërtetohet nëse fushata ka qenë e suksesshme ose jo. Për të qenë në gjendje të matni rezultatin, është e nevojshme të zbërthehet qëllimi kryesor në qëllime SMART.

Shembull i një qëllimi SMART:

Specific (specifik)	Measurable (i matshëm)	Attained (i arritshëm)	Relevant (relevant)	Time-bound (i kufizuar në kohë)
Shembull: Të paktën 500 banorë të moshës 15 deri në 25 vjeç nga komuna Imagjinare të edukohen për pasojat e keqmenaxhimit të mbeturinave në 6 muajt e parë të fushatës.
Çfarë?	Sa?	A është e mundur?	A është relevante?	Kur?
Të edukohen banorët për pasojat e keqmenaxhimit të mbeturinave.	Të paktën 500 banorë.	Qëllimi është i arritshëm.	Edukimi i banorëve do të çojë në menaxhimin e duhur të mbeturinave.	Në 6 muajt e parë të fushatës.

Hapi 2: Kujt i drejtoheni?

Meqenëse mesazhi juaj duhet të arrijë tek njerëzit e duhur, është e nevojshme ta segmentoni publikun dhe t’i përcaktoni grupet që kanë karakteristika të përbashkëta dhe të cilëve duhet t’ua drejtoni mesazhet tuaja.

Pastaj duhe t’i përcaktoni grupet e synuara (audiencat). Grupi i synuar duhet të përshkruhet qartë, domethënë, të renditen të gjitha karakteristikat e tij: gjinia, mosha, vendbanimi, statusi social etj.

Shembull: Audienca juaj e synuar do të jenë të rinjtë nga mosha 15 deri në 25 vjeç nga komuna e Imagjinuar.

Hapi 3: Si i drejtoheni audiencës?

Fushata juaj duhet të ketë mesazhe të kuptueshme dhe të qarta që janë të drejtuara për një grup të caktuar të synuar që e mbështesin arritjen e qëllimeve të fushatës. Mesazhet efektive tërheqin vëmendjen, janë të lehta për t’u mbajtur mend dhe nuk kërkojnë shpjegime të mëtejshme. Mesazhet e bazuara në emocione të mbështetura nga përmbajtje racionale janë më efektivet.

Një mesazh i mundshëm efektiv për rastin tonë të mëparshëm është:

“Për shkak të sasisë së madhe të mbeturinave, janë të ndotur toka dhe uji në komunë. Bëhu më i mirë se fqinji yt. Hidhi mbeturinat në kosh!’

Slogani që mund të përdoret për këtë fushatë:

“Gjithçka që sheh nuk është kosh mbeturinash!”

Çfarë mund t’ju ndihmojë të formuloni dhe përçoni mesazhin tuaj?

1.Lokalizimi i problemit

Tregimet lokale kanë më shumë gjasa të tërheqin vëmendjen sepse janë shembuj relevantë dhe të njohur në nivel lokal, si p.sh se si humbja e nivelit të ujit të Liqenit të Prespës ndikon në turizmin lokal apo se si mungesa e bimësisë pyjore kontribuoi në vërshimin e Stajkovcit.

2.Ndërtimi i marrëdhënieve

Mesazhet për mjedisin jetësor janë veçanërisht sfiduese sepse duhet të adresojnë shumë çështje në lidhje me politikat publike, siç janë kufizimet sociale, burimet financiare dhe transformimi i shpejtë ekologjik. Ndërtimi i marrëdhënieve me njerëzit në komunitetin lokal është çelësi për suksesin e planifikimit, ekzekutimit dhe vlerësimit të mesazheve ekologjike. Për shembull, nëse doni të merrni ndonjë veprim për ndotjen e minierës Sasa, duhet ta njihni edhe kontekstin lokal, gjegjësisht, përpara se të filloni ta krijoni veprimin tuaj, të bisedoni me popullsinë lokale për të kaluarën (në këtë rast: fatkeqësia ekologjike që u shkaktua me derdhjen e zgjyrës së minierës në Lumin e Kamenicës dhe Bregallnicës në vitin 2003), çfarë ka bërë pushteti lokal për zgjidhjen e problemeve dhe investimin në mbrojtjen e mjedisit jetësor nga koncesionarët e minierës.

3.Komunikimi me publikun

Përderisa komunikimi për mjedisin jetësor mund të përfshijë komunikimin me publikun lokal, ai gjithashtu mund të përfshijë edhe komunikimin me hartuesit e politikave. Sfida është se hartuesit e politikave janë të zënë, përgjithësisht nuk janë specialistë të çështjeve ekologjike dhe mund të kenë burime kontradiktore të informacionit. Komunikimi me vendimmarrësit dhe hartuesit e politikave kërkon që informatat t’i prezantoni në formate koncize, duke përdorur argumente të qarta dhe duke përdorur gjuhë të thjeshtë.

Shembull:

Fakti është se: Ngrohja globale do të shkaktojë verëra gjithnjë e më të shpeshta “ferri” dhe zjarre gjithnjë e më të ashpra në vitet në vijim.

Ju thoni: Humbja e pyjeve do të kontribuojë për rritjen e numrit të rrëkeve të shiut dhe vërshimeve, rrëshqitjeve të dheut, sasi të reduktuar të burimeve ujore dhe ndryshime të tjera negative në mjedisin jetësor. Është e nevojshme që shteti të përgatisë strategji, plane dhe programe të duhura dhe të bëjë zbatimin e detyrueshëm dhe të drejtë të tyre. Ai duhet të jetë i gatshëm për të përballuar çdo fatkeqësi natyrore si pasojë e rritjes së temperaturave, është e nevojshme të ketë më shumë gjelbërim në zonat urbane etj.

4.Gjuha

Përshtatja e gjuhës së mesazhit është një domosdoshmëri për t’i thjeshtuar çështjet komplekse mjedisore. Për shembull, në vend që të thoni “ndryshimet klimatike shkaktojnë lëkundje të mëdha në nivelet e liqeneve natyrore”, ju thoni “ka një ulje të nivelit të ujit në Liqenin e Prespës” kur flisni për ndikimet mbi liqenet natyrore, sepse për dallim nga termi “i largët” “ndryshime klimatike”, banorët e Prespës mund ta vërejnë vërtet se liqeni i Prespës po thahet. Në këtë shembull, ulja e nivelit të liqenit ofron një kuptim të shkurtër të problemit kompleks ekologjik të thatësirës së zgjatur dhe uljes së rezervave të ujit duke e përqendruar vëmendjen në çështje të cilat publiku lokal tashmë i konsideron të rëndësishme, siç është minimumi ekstrem i Liqenit të Prespës.

Hapi 4: Si ta përçoni mesazhin tuaj?

Në këtë hap duhet të merret vendim se si do të zbatohet fushata, gjegjësisht si do ta përçoni mesazhin tek audienca e synuar. Vendimi për këtë do të varet në masë të madhe nga grupet e synuara dhe karakteristikat dhe shprehitë e tyre, por edhe nga qëllimi që duhet të arrihet dhe mesazhi që duhet të përçohet.

Shembull: Nëse grupi i synuar nuk e përdor internetin dhe nuk është në mediat sociale, atëherë me siguri nuk mund ta zhvilloni fushatën atje, apo jo?

ME RËNDËSI: Brenda një fushate mund të të vetme, mund të përdoren kombinime të strategjive dhe të aktiviteteve për grupe të ndryshme të synuara.

Strategjia 1 – Aktivitete offline

Krijimi dhe vendosja e posterave që e përfaqësojnë vizualisht mesazhin tuaj. Përgatiteni posterin në dimensionet që ju përshtaten dhe vendoseni në vende me frekuencë të lartë të njerëzve (për shembull tabela e shpalljeve të shkollës/konviktit të studentëve/bashkësisë lokale) dhe në ambiente të përbashkëta (për shembull në hyrje të ndërtesës). SHEMBULL

Krijoni dhe shpërndani fletushka që përmbajnë tekst, fotografi dhe/ose paraqitje grafike. Një fletushkë e menduar mirë, me formë dhe dizajn të pazakontë, mund të tërheqë shumë vëmendje. Ato mund të shpërndahen në shesh, para shkollës, të lihen në kuti postare etj.

ME RËNDËSI: Për të krijuar postera dhe fletushka mund ta përdorni platformën falas Canva. SHEMBULL

Vendosja e afisheve ose instalimeve kreative në vende publike me ndihmën e të cilave do ta përçoni dhe do të theksoni më tej mesazhin që dëshironi ta përçoni. SHEMBULL

Publikimi i karikaturave me një tekst të shkurtër që do ta përforcojë mesazhin tuaj në mënyrë humoristike dhe satirike.

https://i.guim.co.uk/img/media/07f87356a8574629c6bf85c76e31a2c4fdae267c/0_0_1280_908/master/1280.jpg?width=620&quality=85&fit=max&s=4eed574d3ab73c03132dfad4cfea4497

Dhënia e një deklarate, interviste, paraqitjet nëpër mediume/ emisione janë mjete të rëndësishme për komunikimin me publikut përmes mediave. Nëse gazetarët kërkojnë një deklaratë, intervistë ose të ftesë për në emision, është e rëndësishme të mos e humbisni këtë shans për të qenë në media. SHEMBULL

Aplikimi i aksioneve “guerrile”, të cilat janë një mënyrë e mirë për të intriguar publikun, për të “pushtuar” rrjetet sociale dhe për të përcjellë mesazhe. SHEMBULL

Strategjia 2 – Aktivitetet online

Komunikatë për mediat

Komunikata për mediat është një tekst përshkrues për fushatën tuaj, i cili mund të publikohet me pak ndërhyrje gazetareske. Çdo komunikatë duhet të jetë e përgatitur në memorandum (ta ketë logon e organizatës, adresën dhe kontaktet), të ketë datën kur është dërguar, të ketë titull dhe të jetë jo më e gjatë se një faqe me format A4.

ME RËNDËSI: Kur dërgoni një e-mail me një komunikatë për mediat, vendosni tekstin e plotë të komunikatës në pjesën kryesore të e-mail-it, ndërsa titullin e dëshiruar në titullin e e-mail-it. Nëse komunikatën e dërgoni në më shumë media, në seksionin “CC” ose “To”, vendoseni Agjencinë shtetërore të lajmeve (MIA)mia@mia.mk, ndërsa mediat e tjera në seksionin “BCC”.

Platformat për peticione

Një platformë për peticione që mund ta përdorni është: Change.org

1.Krijoni peticionin tuaj

Shkruani një storje të qartë, personale dhe zgjidhni një vendimmarrës konkret në mënyrë që më shumë njerëz ta kuptojnë dhe ta mbështesin qëllimin tuaj.

2. Shpërndani peticionin tuaj

Për të marrë më shumë nënshkrime, shpëndajeni peticionin tuaj në rrjetet tuaja sociale dhe me të tjerët që kujdesen për kauzën tuaj.

3.Ndërtoni impulsin

Zbuloni se kush dhe si ndikon në vendimmarrësin tuaj dhe kërkoni nga mbështetësit tuaj që t’u ndihmojnë për t’i bindur ata.

4. Kontaktoni mediat

Përdorni fuqinë e mediave masovike për të arritur deri te sa më shumë njerëz dhe vendimmarrës, duke ua treguar storjen tuaj gazetarëve dhe mediave të tjera.

5. Përfshini vendimmarrësin tuaj

Kontaktoni vendimmarrësin tuaj, dorëzoni peticionin tuaj dhe negocioni për ndryshimet që i dëshironi.

6. Shpallni fitore!

Përdorni mjetin për shpalljen e fitores të Change.org. Tregojuni mbështetësve tuaj se ata ndihmuan në krijimin e ndryshimit dhe zbuloni se çfarë do të ndodhë më pas.

Fushata offline	Fushatës online
Anët pozitive: • Dukshmëri më e madhe e problemev në komunitetin lokal. • Thirrje e drejtpërdrejtë për veprime të dukshme (protesta, grevë, flesh mob) për të ushtruar presion ndaj një subjekti/institucioni të caktuar. • Mundëson përdorimin e mediave masovike për ta përçuar mesazhin.	Anët pozitive: • Dukshmëri më e madhe për problemet globale. • Komunikim më i shpejtë dhe më efikas me audiencën e interesuar. • Nevojiten dukshëm më pak burime pasi aktivitetet që ndërmerren janë online.

Hapi 5: Kur do të zhvillohet fushata?

Plani i aktiviteteve

Plani i aktiviteteve përmban informacion për grupin e synuar dhe karakteristikat e tij, për mesazhin, burimet e nevojshme, rezultatet dhe produktet e pritshme, periudhën kohore, personat përgjegjës për kryerjen e aktiviteteve etj.

	Aktiviteti	Përshkrimi i aktivitetet	Grupi i synuar	Rezultatet e pritura	Periudha e realizimit	Buxheti	Personi përgjegjës:
1
2
3
4
5

Korniza kohore

Në këtë hap, ju duhet ta përcaktoni kornizën e detajuar kohore të fushatës suaj, e cila do t’i përgjigjet pyetjeve të mëposhtme:

• Kur do të nisë fushata?

• Sa do të zgjasë fushata?

• Me çfarë intensiteti do të zhvillohen aktivitetet?

• Kur do të përfundojë?

Aktivitetet e planifikuara duhet të zbërthehen mirë, në mënyrë që në kornizën kohore të përfshihet edhe periudha e nevojshme për aktivitetet përgatitore.

ME RËNDËSI: Nëse planifikoni një fushatë më të gjatë, është mirë ta bëni atë në disa faza të njëpasnjëshme dhe të mbuloni një temë më të gjerë, në mënyrë që të keni përmbajtje të mjaftueshme për të komunikuar.

Hapi 6: A është fushata juaj e suksesshme?

Monitorimi i aktiviteteve

Monitorimi është një aktivitet sistematik që duhet të tregojë nëse aktivitetet e planifikuara janë zbatuar në kohë dhe në mënyrë efikase. Monitorimi do t’ju japë informacion se si po përparoni dhe a jeni në rrugën e duhur për t’i arritur qëllimet tuaja.

ME RËNDËSI: Monitorimi fillon në ditën e parë të zbatimit të aktiviteteve dhe zgjat deri në përfundimin e fushatës suaj.

Vlerësimi i aktiviteteve

Vlerësimi nënkupton vlerësimin nëse fushata ka qenë relevante, efikase, efektive. Për fushatat e shkurtra, matja duhet të kryhet pasi të kenë përfunduar aktivitetet. Nëse fushata juaj është e ndarë në faza, vlerësimi mund të bëhet pas përfundimit të secilës fazë.

ME RËNDËSI: Vlerësimi i aktiviteteve do t’ju tregojë se çfarë keni bërë mirë dhe do t’ju ndihmojë të mësoni nga gabimet tuaja.

USHTRIM: KRIJIMI I FUSHATAVE ONLINE
Rrjedha e aktiviteteve	Secili nga pjesëmarrësit zgjedh produkte qesharake dhe të çuditshme që më vonë do të përdoren për të krijuar fushatën.
Aspektet e nevojshme për të cilat duhet të mendoni gjatë krijimit të fushatës	• Një mesazh i shkurtër që do të përdoret për promovim (p.sh. Just do it!) • Mjetet për promovim online dhe offline • Hashtag-u që do të përdoret • Në çfarë mënyre do të zhvillohet fushata? • Çfarë do të shpërndani?
Shembuj të produkteve të mundshme	• Një krehër që është edhe mikrofon në të njëjtën kohë; • Një shishe uji që shpërndan freskues ajri; • Syze që kanë një aparat të integruar që mund ta fotografojë atë që e sheh njeriu dhe që kanë fshirëse të vogla shiu; • Një jastëk në të cilin mund të lëshohet muzikë klasike dhe qetësuese ose tregime.