Konventa e Arhusit është një marrëveshje ndërkombëtare që kërkon nga shtetet nënshkruese të garantojnë të drejtat demokratike ekologjike siç është qasja në drejtësi për çështjet që kanë të bëjnë me mjedisin jetësor, duke i mundësuar me këtë rast publikut t’i kontestojë vendimet ekologjike të institucioneve të BE-së në gjykatat e BE-së. Kontestet gjyqësore për ndryshimet klimatike janë rritur në mënyrë dramatike që nga viti 2015, viti i Marrëveshjes së Parisit. Raporti i vitit 2021, i përgatitur nga Instituti Hulumtues “Grantham” për Ndryshimet Klimatike dhe Mjedisit Jetësor, ofroi një listë me më shumë se një mijë raste të reja të sjella në gjykatë në gjashtë vitet e fundit. Midis tyre, një lloj i veçantë i kontesteve ka marrë hov të konsiderueshëm: ato të iniciuara nga fëmijët dhe aplikantët e rinj. Në shtator të vitit 2020, Rrjeti Global i Veprimit Ligjor e ngriti çështjen e parë për ndryshimet klimatike që u nxor para Gjykatës Evropiane të të Drejtave të Njeriut (GJEDNJ) në emër të gjashtë të rinjve nga Portugalia kundër 33 vendeve anëtare të Këshillit të Evropës. Aplikantët e rinj ankohen se shtetet i shkelin të drejtat e tyre të mbrojtura nga nenet 2 dhe 8 të Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut (të drejtat për jetën dhe për jetën private dhe familjare) për dy arsye të përgjithshme: së pari, sepse nuk arrijnë t’i miratojnë masat urgjente për të reduktuar emetimet e gazeve serrë për të cilat OKB-ja thotë se janë të nevojshme për të mbajtur ngrohjen globale në objektivin 1.5⁰C të vendosur me Marrëveshjen e Parisit; së dyti, sepse nuk marrin përgjegjësi për mënyrat në të cilat kontribuojnë në çlirimin e emetimeve jashtë vendit, si për shembull nëpërmjet eksporteve të lëndëve djegëse fosile. Aplikantët e rinj gjithashtu pretendojnë se është shkelur e drejta e tyre sipas nenit 14 për të mos vuajtur nga diskriminimi në gëzimin e të drejtave të tyre të tjera të njeriut të mbrojtura nga Konventa, duke qenë se ngrohja globale do të ketë një ndikim shkatërrues dhe joproporcional mbi ta si pasojë e moshës së tyre. Aplikantët e rinj thonë se për shkak se secili prej të anketuarve kontribuon në emetimet globale, ata e ndajnë përgjegjësinë e supozuar për ndryshimet e rrezikshme klimatike, të cilat, në trajektoren e tyre aktuale, e tejkalojnë shumë objektivin e Marrëveshjes së Parisit prej 1.5°C dhe mund t’i ekspozojë ndaj ngrohjes globale prej 4⁰C. Ky argument e vendos barrën mbi shtetet e anketuara për të demonstruar përshtatshmërinë e përpjekjeve të tyre për zbutjen e ndryshimeve klimatike. Është domethënëse që Gjykata i dha padisë statusin prioritar dhe ia dorëzoi çështjen shteteve të paditura, duke u kërkuar atyre të zgjidhin edhe çështjen e pranueshmërisë dhe bazueshmërisë së ankesës. Siç ilustron ky rast, proceset gjyqësore për ndryshimet klimatike të udhëhequra nga të rinjtë i detyrojnë gjykatat dhe qeveritë që të përballen me elefantin në dhomë – ndikimi shkatërrues dhe joproporcional të ndryshimeve klimatike mbi të rinjtë dhe brezat e ardhshëm.
